Takip Et

SON DAKİKA

Doç. Dr. Emine Çakmak Kılıçarslan

GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE DEVLET OLGUSU VE DİGİTAL DEVLET (1)

15 Nisan 2022, Cuma

     

Doğasında toplumcul olan insan, bu yönünü örgütlenmeye çevirmiş ve bu örgütlenme işbölümü ile birleşince devlet olgusu ortaya çıkmıştır. İlk insandan bugüne devletler insanların toplum olarak üstünde yaşadıkları topraklarda önce güvenlik ve sonra refah içinde yaşamalarını sağlamak üzere oluşturulan yapılar olarak fonksiyonelleşmiştir.

Değişen zaman ve toplumlarla birlikte değişim geçiren devlet yapıları bu değişimi geçiremediği zaman yıkılmıştır. Yerine yeni zamana uygun devlet yapıları kurulmuştur. Bu bağlamda devleti tanımlamanın en kısa ve basit yolu “insanların güven içinde yaşayabilmelerini” sağlayan en önemli araçtır diyebiliriz. Bu tanım doğal olarak yetersizdir. Devlet olgusunun bugünlere geliş sürecinde geçirdiği evrim bugün gelinen duruma ışık tutmaktadır. Ortaçağ Avrupa’sında devlet feodal derebeylerinin kontrolündeydi. O dönemde başka bir coğrafyada İbn-i Haldun, devlet tanımı farklıdır. "Sosyal organizasyonla ve toplu olarak yaşamak zorunludur. Bu sosyal organizasyon meydana gelince insanları birbirine karşı koruyacak ve kötülük yapmaktan caydırıcı bir güce, insanların bir diğerine karşı tecavüz etmelerini önleyecek "başka bir şeye" mutlak ihtiyaç vardır. Ancak böyle olmalıdır ki, bir kimse diğerine zarar vermesin. Hükümdarın (üstün otoritenin) manası budur."(İbn-i Haldun) demiştir.

Yeniçağ ile birlikte Batı dünyasının laik ve pragmatik devlet anlayışı ortaya çıkmıştır. Yeniçağ’ın ikinci yarısından sonra ise devlet kavramı saldırıya uğramış ve devletin ekonomiden ve siyasetten çekilmesi gerektiği konuşulmuştur. "Egemenlik gücüyle aslen donatılmış, belli bir toprak parçası üzerinde yerleşik bir millet birliği" (Gözler, 2007: 4). Devlet kavramı artık yerini yeni bir devlet anlayışına bırakmaktadır. Bu yeni devlet anlayışının adı “Dijital Devlet” tir. 1950 sonrası hızla değişen dünyada en önemli gelişme olan iletişim teknolojileri yenidünyanın ve yeni devlet anlayışının ilk sinyallerini vermiştir. Geleceğin yeni devlet örgütlenmesi “Dijital Devlet” anlayışının ilk adımı kamu hizmetlerinin internet üzerinden olması ile olmuştur. Artık devlete ait tüm hizmetlerin dijitalleşmesi yoluna girilmiştir.