Daha önce birçok yazımda kaleme aldığım egzersizin faydalarını bu haftaki yazımda ‘genç kalmanın sırrı’ diyerek açıklamaya çalışacağım. Düzenli egzersiz alışkanlığı, genç kalma ve yaşlanmayı geciktirmenin garantisi gibidir. Yaşlılık hastalıklarının ve hızlı yaşlanmayı tetikleyen pek çok sağlık sorununun çözümünde düzenli egzersiz alışkanlığı her kapıyı açan gizli bir anahtar görevi görmektedir.
Egzersizin bu olumlu etkisi özellikle damarlarınız üzerinde yoğunlaşır. Hipertansiyonu ve şeker hastalığını önleyip faydalı HDL kolesterolü artıran, zararlı LDL kolesterolü düşürüp daha iyi uykuyu ve daha az stresi garanti eden, pozitif bakışın ve iyilik hissinin mucize ilacı egzersiz bütün bu etkileriyle sağlıklı ve genç damarların güvenli bekçisidir. Ilımlı düzeyde ve düzenli yapılan aerobik egzersizler, HDL kolesterol düzeyini yüzde 5-15 artırır. Orta düzeyde egzersiz yapıldığında, yükselen zararlı kolesterol seviyeleriniz de (LDL kolesterol) azalma eğilimi gösterir. Haftada 3-4 kez 30-35 dakikalık bir egzersizle bu etkiyi sağlayabilirsiniz. Aerobik egzersizler kan basıncınızın kontrolünü kolaylaştırıp hipertansiyonla mücadelede de önemli yararlar sağlar. Egzersizin kalp hastalığı riskini düşürmesinin başlıca nedeni, kolesterol seviyenizi kontrol altında tutmasıdır.
Aerobik egzersizler, kemik yoğunluğunu ve gücünüzü korur ve kemikler üzerinde olumlu bir yük yaratır. Bu yük kemik gücünün artırılması ve devamlılığını sağlar. Kemik yoğunluğunun azalması (osteoporoz) yaşla birlikte daha çok görülen önemli bir sağlık sorunudur. Bu sorun, menopoz sonrasında kadınlarda erkeklere oranla daha da önem kazanır. Her tür aerobik egzersiz, daha güçlü kemiklere sahip olmanızın garantisi gibidir.
EGZERSİZ, BEYİN HÜCRELERİ VE HAFIZA
Düzenli aerobik egzersizler yaparsanız uzun dönemli hafızanız (uzak geçmişteki olayları hatırlama yeteneği) yaşla birlikte gerilemez. Egzersiz, beyin hücrelerine sağladığı yüksek miktarda besin ögesi ve bol oksijen ile de beyninizdeki yaşlanmanın etkilerini geciktirir. Aerobik egzersiz ayrıca, mesaj iletici aracı kimyasalların miktarının artmasına da yardımcı olur. Böylece mesajlar beyin hücrelerinize daha çabuk taşınır. Egzersiz, zekâ veya kavramsal yeteneğinizi olumlu yönde etkiler.
Egzersiz, önemli duygusal yararlar sağlar. Depresyonu, anksiyeteyi (endişe) ve diğer psikolojik sorunların şiddetini hafifletir. Araştırmalar, özellikle spor kulüpleri ve fitness merkezlerinde toplu olarak yapılan egzersizin depresyonu hafiflettiğini göstermektedir. Egzersiz, bireylerin kendilerini daha mutlu hissetmelerini de sağlamaktadır. Düzenli egzersiz alışkanlığı strese karşı vücudunuzun verdiği aşırı kontrolsüz ve zararlı cevabı azaltır.
Egzersiz; vücudun ensüline duyarlılığını arttırır. Ensüline karşı duyarlılığın artması ile kan şeker seviyesi düşer. Böylece pankreas bezinde yeniden ensülin yapımına gerek kalmaz. Aktif insanların, genetik olarak hastalığa yatkın olsalar dahi, Tip II diyabet hastalığına yakalanma riskleri daha azdır. Diyabet belirtileri ortaya çıksa bile egzersiz, bu belirtilerin yaşlandırıcı etkilerini azaltır ve yavaşlatır. Egzersiz şeker hastalığında kan şekeri ayarını da kolaylaştırmaktadır. Düzenli ve ılımlı egzersiz alışkanlığı kalın bağırsak kanserine yakalanma riskinizi azaltabilir. Düzenli fiziksel aktivite alışkanlığı, prostat kanserinin önlenmesinde de faydalı olabilir. Aynı şekilde meme kanserini önleyebileceği düşünülmektedir.
Aerobik egzersizler, kendinize olan saygınızın artmasını, olaylara karşı daha az sinirli ve daha çok hoşgörülü olmanızı sağlayabilir. Kendinizi daha genç hissetmenize yardımcı olur. Kas gücünüzün ve aerobik form seviyenizin artması, kendinize ve çevrenize daha pozitif-olumlu bir bakış açısıyla yaklaşmanızı sağlayacaktır.
Aerobik egzersiz, yorgunlukla savaşınıza yardımcı olur. Enerji seviyenizi artırarak, kendinizi daha iyi ve daha güçlü hissetmenize yardımcıdır. Yorgunluk tedavisinde egzersiz en güçlü ilaçlardan biri gibi kabul edilmelidir.
EGZERSİZİN YARARI
Sonuç olarak aerobik egzersizin çok sayıda yararı vardır. Kilo vermenize yardımcı olur, tekrar almanızı engeller. Vücudunuzu şekle sokar. Kaliteli bir uyku sağlar, stresi azaltır. Soğuk algınlığına yakalanma riskinizi azaltır. Enerjik olmanıza yardım eder. Prostat, meme ve kalın bağırsak kanserine karşı koruyucu etki sağlar. Sırt ağrılarınızın azalmasına yardımcı olur. Kan basıncınızı düşürür. Şeker hastalığı riskinizi azaltır. Kendinize olan güveni pekiştirir. Belleğinizi güçlendirir, baş ağrılarınızı azaltır. Koroner kalp hastalıklarından korunmanızı sağlar. Menopoz belirtilerini azaltır. İş performansınızı geliştirir, görüş açınızı değiştirir. Felç geçirme riskinizi azaltır. İyilik hissini destekler, güven sağlar. Aileniz ile daha fazla vakit geçirmenize yardım eder. Kolesterolünüzü düşürür. Yaratıcılığınızı geliştirir, grup çalışmasını destekler. Depresyonu engeller. Kendinizi daha genç hissetmenizi sağlar. Vücudunuzu daha yakından tanımanızı sağlar. Nefes alışlarınızı düzenler, astım belirtilerini azaltır. Varis oluşumuna karşı koruyucudur. Kemiklerinizi güçlendirir, kemik kırılganlığını önler. Kanınızı inceltir, pıhtılaşma sorununu azaltır. Daha kolay doğum yapmanızı sağlar. Sigarayı daha kolay bırakabilirsiniz. Safra kesesi hastalıklarından korur. Artirit ağrılarınızı engeller. Son olarak; hayattan aldığınız keyfi ve mutluluğu çoğaltır. Kısacası Aerobik “Egzersiz yap genç kal!” diyorum...
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.