Değerli okurlarım, ülkemizde 15 Temmuz'da yaşanan hain kalkışma sonrası ilan edilen OHAL kapsamında bildiğiniz üzere kamu kurum kuruluş ve özel sektör çalışanları ile ilgili işten çıkarmalar ve KHK’lar ile buna benzer OHAL hükümleri uygulanmaktadır.

Sizlere bu yazı dizimde çalışanlar açısından bir değerlendirme ve bilgilendirme yapmak istiyorum.

Yasada ; ''Şiddet Hareketlerinde Alınacak Tedbirler'' başlıklı bir madde bulunmaktadır. Burada İşçinin isteği, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller, sağlık sebepleri, normal emeklilik ve belirli süresinin bitişi nedeniyle hizmet akdinin sona ermesi veya feshi dışında kalan hallerde işçi çıkartmalarını işverenin de durumunu dikkate alarak üç aylık bir süreyi aşmamak kaydıyla izne bağlamak veya ertelemek” denmektedir.

Burada işten çıkarma genel olarak dört başlık altında toplanmaktadır. Birincisi İşçinin kendi isteği ile işveren ile arasındaki iş sözleşmesini fesh etmesi. İkincisi de ahlak ve iyi niyet kurallarına uymaması. Üçüncüsü sağlık sebepleri ve dördüncü başlık normal emeklilik ve belirli süreli iş akdinin sona ermesi halinde uygulanmaktadır.

1) İş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri için gerekli vasıflar veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu ileri sürerek yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek işçinin işvereni yanıltması.

2) İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarf etmesi veya davranışlarda bulunması, yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnatlarda bulunması.

3) İşçinin işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde bulunması.

4) İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması, iş yerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ya da iş yerinde bu maddeleri kullanması.

5) İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması.

6) İşçinin, iş yerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi.

7) İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki iş günü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut bir ayda üç iş günü işine devam etmemesi.

8) İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi.

9) İşçinin kendi isteği veya savsaklaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, iş yerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması.

10) İşçinin kendi kastından veya derli toplu olmayan yaşayışından yahut içkiye düşkünlüğünden doğacak bir hastalığa yakalanması veya engelli hâle gelmesi durumunda, bu sebeple doğacak devamsızlığın ardı ardına üç iş günü veya bir ayda beş iş gününden fazla sürmesi.

11) İşçinin tutulduğu hastalığın tedavi edilemeyecek nitelikte olduğu ve iş yerinde çalışmasında sakınca bulunduğunun Sağlık Kurulu'nca saptanması...

On bir madde halinde özetlemeye çalıştığım haller, iş yaşamının tek taraflı fesih edilmesini gerekli kılar.

OHAL dönemlerinde, uygulamanın dışında kalan tek konu, işveren her zaman olduğu gibi yasal olmayan bir gerekçe ile çalıştırdığı işçinin sözleşmesini tek taraflı olarak fesih edemez.

Gelecek yazımda iş güvencesinden faydalanmayan işçilerin sözleşmeleri haksız olarak fesih edildiği durumlarda uygulanacak olan 'Kötü Niyet Tazminatı'nı ele alacağım.

Haftaya görüşmek üzere, sosyal güvenlikle kalın.