Musa, arkasından gelen Yahudilere vaat ettiği kutsal topraklara ulaştırdıktan sonra, her kutsal tapınım oluşumu gibi bir yer belirledi ve Kudüs kutsallaştırıldı. Tapınım yerleri, ağlama duvarı ve diğer Yahudi kült değerleri hala bozulmadan Kudüs’te durmaktadır.
İsa, İsevi (Hıristiyanlık) felsefesini yaymaya başladığında, arkasından gelen havarilerine (müritler) bir mekân göstermedi, ama onlar, İsa’nın var olduğu her yerde Hıristiyanlığın varlığını sürdüreceğine inandılar. Yüzyıllar sonra bir Vatikan yarattılar ve bu alanı Hıristiyanlığın merkezi konumuna getirdiler.
Hz. Muhammed, Müslümanlığı son göksel din olarak yaydığı dönemde bütün Müslümanlık âlemine Kâbe’nin tapınım merkezi olduğunu anlattı. Bu öğreti Kâbe’nin yüzyıllardır merkezi döngü olmasını sağladı.
Benzer öğreti ve döngüler çok tanrılı dinlerin olduğu dönemlerde de olmuştur. Kaldı ki dinsel öğretinin bilinmeyen tarihine baktığımızda önümüze konulan bilgi, günümüz dinsel öğretinin benzeri şekillerini sergiler.
Her dönemde dinsel tapınım merkezlerinin bulunduğu belgelidir.
Tıpkı Kudüs gibi,
Tıpkı Hristiyanlığın merkezi Vatikan gibi,
Tıpkı Kâbe gibi.
Karia, tapınım kültü açısından değişik ve kayda değer bir şekil sergiler. Diğer Antik Anadolu kentlerinden ayrı bir tapınım değer ölçüsü vardır.
Bölgesel anlamda Hitit üst medeni yaşam şekli sergileyen Karia, üst Luvi kültünü taşımaktadır.
Bilinmeyen tarih, karanlık tarihtir.
Mausolos’un Karia Krallığının merkezini Halikarnasos’a taşımadan önceki dönemde, dinsel toplanım merkezi Labranda idi.
Karia için bilinmeyen ama tespiti yapılan sayfa Gerga’dır.
19. yüzyılın sonlarına doğru Charles Texier’in tespit ettiği ve tescili yapılan Gerga Antik kenti, Kudüs gibi, Vatikan gibi, Kabe gibi bir tapınım merkezi. Karia Krallığının tapınım merkezi durumundaki Labranda’dan bağımsız bir kült merkezi olan Gerga, büyüsü çözülemeyen bir tarihi alan olarak şeklini korumaktadır.
Gerga bir Kudüs’tür,
Bir Labranda’dır,
Bir Vatikan’dır,
Bir Kâbe’dir
Gerga, başlı başına, Karia döneminin dinsel tapınım merkezidir.
Adı konulmamış, şekli belirlenmemiş olmasına rağmen Gerga, günümüz için gezilmeye, görülmeye değer bir antik kenttir.
Bu kente ulaşmak için gereken yol Aydın Büyükşehir Belediyesi tarafından geçtiğimiz günlerde yapıldı. “Gerga’nın dünya açılan penceresi” diye adlandırabileceğimiz bu yolu yapan, turizme bu katkıyı sağlayan herkese sonsuz teşekkür.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.