Türkçenin Gücü

Konfüçyüs: Önce sözler karışır, sonra kavramlar karışır sonra da işler karışır.

Binlerce yıl önce söylenen ve söylenmeye devam eden şarkının adıdır Türkçe. Yeryüzünün kültürel zenginliğidir Türkçe. Türkçe etkileşime açık bir dildir. Temasta bulunduğu birçok dilden kelime aldığı gibi birçok dile de kelime vermiştir. Rusçada 'bayram, ağa, bulgur, kurt kazan, börek, basma gibi Türkçe kökenli pek çok kelime bulunmaktadır. Yine Almancadaki Türkçe kökenli birkaç sözcüğe dolmusch 'dolmuş', Joghurt 'yoğurt' kelimeleri örnek verilebilir. Türkçe, Almanca'ya 166 kelime verirken 105 kelimeyi Almancadan almıştır. Fransızcadan ise 5540 kelime alınmıştır. En fazla kelime verdiğimiz dil Sırpçadır. Sırpçaya 8742 sözcük verilmiştir.

Türkçe söz varlığı olarak dünyanın en zengin dillerinden biridir. Türk Dil Kurumu’nun hazırlamış olduğu sözlükteki sözcük sayısı sadece kelimelerle 122 bin’dir. Bu sayı deyim ve atasözlerimiz ile 617 bin olmaktadır. Türkçe eklemeli bir dil olduğu için gelişmeye yeni kelimeler türetmeye uygun bir dildir. Ülkemize gelen birçok yabancı dilbilimci de Türkçenin gücünü kabul etmektedir. O dilbilimcilerden biri olan Katharine Brannig; "Beni Türk diline çeken pek çok şey var. Dil bilimsel açıdan cazip tarafı eklemeli bir dil olmasıdır. Uzun bir kömür trenine eklenen yük vagonları gibi bir sözcüğe pek çok sayıda son ek getirebiliyorsunuz. Bir cümle uzunluğunda tek sözcüğe dayanan cümleler kurmak da mümkün" diyerek Türkçeye olan hayranlığını gizleyememiştir.

Köklü ve zengin bir dil olan Türkçemizi kullanırken gereken önemi göstermediğimiz için çeşitli sorunlar ile karşılaşıyoruz. Türkçe bilincine sahip olmayan, dili kurallarını hiçe sayan kişilerin sayıları gün geçtikçe artış göstermektedir. Anayasa'nın 'Devletin dili Türkçedir' hükmüne rağmen yabancı dil teşvik ediliyor, yabancı dillerden kelime aktarımına her türlü kolaylık sağlanıyor. Böyle bir durumda 'dil sorunu' çıkması son derece normaldir. Bu kanayan yaraya bir nebze olsun merhem olmak bizim vatandaşlık görevimizdir. Halkımızı bilinçlendirmek için buradan yapılan yanlışları ve olması gerekeni TDK’nin imlâ kılavuzuna dayanarak açıklamaya çalışacağız.

"Kurum, kurulu, kurul, iş yeri adlarına gelen ekler kesme imi ile ayrılmaz" (TDK YAZIM KILAVUZU ANKARA 2012,39 S. TÜRK Dil KURUMU YAYINLARI)

Sultanhisar'da geçenlerde gördüğüm bir tanıtıda şöyle yazıyordu: "Sultanhisar Halk Eğitim Müdürlüğü'nce gerçekleştirilen yüzme kursları kayıtları başladı." Burada verdiğim kurallara göre kurum adı olan Halk Eğitim Müdürlüğü ek alırsa kesme imi ile ayrılmaz. Doğrusu şu olmalıydı: “Halk Eğitim Müdürlüğünce” Bu kurala uyanlar da var tabi T.C. Aydın Büyükşehir Belediyesine bağlı halka ücretsiz eğitim veren Çocuk Kültür Merkezindeki panoda şöyle yazıyordu: "Çocuk Kültür Merkezinde Bu Ay" bakınız burada kesme imi ile ayrılmamış doğrusu da budur.

Hayatımızın her anında Türkçeyi yaşayıp yaşatmak ve bunu gelecek kuşaklara aktarmak için evimizde mutlaka bir yazım kılavuzu bulunduralım, Türkçenin ses bayrağını gelin hep birlikte dalgalandıralım.