Takip Et

Veli YALÇIN
Sosyal Hizmet Uzmanı

ANADOLU’NUN ALKATRAZI: TARİHİ SİNOP CEZAEVİ

5 Ağustos 2017, Cumartesi

     

“EY HAYAT AŞKLA TERBİYE ET BENİ”

Eşber Yağmurdereli

 

(FOTOĞRAFLAR İÇİN TIKLAYIN)

Tarihi Sinop Kapalı Cezaevi 4 bin yıl önce bölgede hüküm süren Gaskalılar tarafından yaptırılmış devasa bir hapishanedir. Sinop’u 1214 yılında ele geçiren Selçuklu Sultanı İzzeddin Keykavus kaleyi kuzeyden güneye inen dik surla kestirmiştir. Böylece İç Kale enine bir surla ikiye bölünmüştür. Burada 9.500 m2 lik bir alan meydana gelmiş bu yerde Sinop Cezaevi kurulmuştur. Zaman içinde cezaevinin çeşitli yerlerine 11 adet Burç (taştan yapılmış sur) yapılmış ve çeşitli komutanların isimleri verilmiştir. Bu burçlar denize hakim güney cephesinde 22 metre diğer cephelerde 18 metredir ve sur kalınlığı 3 metredir. Tarihi Sinop Cezaevi üç tarafı denizlerle çevrilidir. 1939 yılında da çocuk hapishanesi olarak kullanılmak üzere bir bina daha yapılmıştır.

Tarihi Sinop Kapalı Cezaevi, bir dönem "Anadolu'nun Alkatrazı" olarak tanımlanmış ve 1999’da kapatılarak müzeye çevrilmiştir. Sinop cezaevinin bir özelliği de birçok fikir suçlusu ve yazarın burada mahkûm olarak bulunmasıdır. Şarkılara, şiirlere konu olan cezaevi önemli bir tarihi mirastır. Sabahattin Ali’nin “Aldırma Gönül” şiiri ile tanıdı.

 

Tarihi Sinop Cezaevi’nde ; Refik Halit Karay, Mustafa Suphi, Ahmet Bedevi Kuran, Refii Cevat, Hüseyin Hilmi, Burhan Felek, Osman Cemal Kaygılı, Celal Zühtü Benneci, Sebahattin Ali, Kerim Korcan, Osman Deniz, Necip Fazıl Kısakürek, Zekeriya Sertel ve Eşber Yağmurdereli gibi yazar ve şairler kalmıştır.

Tarihi Sinop Kalesi üzerinde Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı zamanında tersane olarak kullanılan, 1882 yılında cezaevine dönüştürülen tarihi Sinop Cezaevi bugün “müze” olarak hizmet veriyor. Dünyada, cezaevinin ünüyle anılan şehirlerin sayısı çok az olsa da, Sinop

Cezaevi, bunlaran biridir. Cezaevi kapatıldıktan sonra birçok dizi ve filme plato olmuştur.

 

Evliya Çelebi ünlü seyahatnamesinde bu cezaevini ; "Büyük ve korkunç bir kaledir. 300 demir kapısı, dev gibi gardiyanları, kolları demir parmaklıklara bağlı ve her birinin bıyığından 10 adam asılır nice azılı mahkumları vardır. Burçlarında gardiyanlar ejderha gibi dolaşır. Tanrı korusun, oradan mahkûm kaçırtmak değil, kuş bile uçurtmazlar." diye anlatmıştır.

Fransa'nın Bastil Hapishanesi'nden çok daha eski olan Tarihi Sinop Cezaevi'ne, Unesco'nun Dünya Mirası Listesi’ne alınması çalışmaları yapılmaktadır. Her ne kadar müze olarak adlandırılsa da kaderine terk edilmiş durumdadır.

 

 

Aldırma Gönül

Başın öne eğilmesin

Aldırma gönül, aldırma

Ağladığın duyulmasın,

Aldırma gönül, aldırma

 

Dışarıda deli dalgalar

Gelip duvarları yalar;

Seni bu sesler oyalar,

Aldırma gönül, aldırma

 

Görmesen bile denizi,

Yukarıya çevir gözü:

Deniz gibidir gökyüzü;

Aldırma gönül, aldırma

 

Dertlerin kalkınca şaha

Bir sitem yolla Allaha

Görecek günler var daha;

Aldırma gönül, aldırma

 

Kurşun ata ata biter

Yollar gide gide biter;

Ceza yata yata biter;

Aldırma gönül, aldırma.

 

Sabahattin Ali



Yazarın Tüm Yazıları

KASTAMONU

15 Ağustos 2017, Salı

KARTPOSTAL ŞEHİR: KARLOVY VARY

14 Ağustos 2017, Pazartesi

ANADOLU’NUN ALKATRAZI: TARİHİ SİNOP CEZAEVİ

5 Ağustos 2017, Cumartesi

AMASYA

3 Ağustos 2017, Perşembe

ADI GİBİ ŞİRİN BİR KÖY: ŞİRİNCE

2 Ağustos 2017, Çarşamba

“KUZEY’İN VENEDİK’İ: PETERSBURG

25 Temmuz 2017, Salı

“ DÜNYANIN 8. HARİKASI ”: ARAPAPIŞTI KANYONU

22 Temmuz 2017, Cumartesi

DONDURMANIN BAŞKENTİ : KAHRAMANMARAŞ

20 Temmuz 2017, Perşembe

DOĞU’NUN PARİS’İ: GAZİANTEP

19 Temmuz 2017, Çarşamba

HÜZÜNLÜ HİKAYENİN EV SAHİBİ : AKDAMAR ADASI VE KİLİSESİ

18 Temmuz 2017, Salı

BİN TANRILI HİTİT BAŞKENTİ : HATTUŞAŞ

15 Temmuz 2017, Cumartesi

AKŞEHİR’LİLERİN NASRETTİN HOCA’YA SAYGISI : GÜLMECE PARKI

14 Temmuz 2017, Cuma

ONİKİ ADALARIN EN KÜÇÜĞÜ : MEİS ADASI

12 Temmuz 2017, Çarşamba

“MİLYON KALPLİK ŞEHİR” : ZAGREB

11 Temmuz 2017, Salı

KANALLAR ŞEHRİ : VENEDİK

9 Temmuz 2017, Pazar

KÜLTÜRÜN VE TARİHİN İÇ İÇE OLDUĞU BİR ŞEHİR : LVİV

8 Temmuz 2017, Cumartesi

“PARK İÇİNDEKİ ŞEHİR: KİEV”

7 Temmuz 2017, Cuma

"Büyük Ülkenin Küçük Bir Modeli": MİNİATÜRK

6 Temmuz 2017, Perşembe

YUNANİSTAN'IN BAŞKENTİ : ATİNA

4 Temmuz 2017, Salı

BEYAZ ŞEHİR: BELGRAD

30 Haziran 2017, Cuma

TARİH KOKAN ŞEHİR: EDİRNE

3 Haziran 2017, Cumartesi

'Müze' mezarlık: (Genç kızlar)

27 Mayıs 2017, Cumartesi

ÜNLÜ COĞRAFYACI STRABON’UN AYAK İZLERİNİN YANKILANDIĞI KENT : NYSA

20 Mayıs 2017, Cumartesi

YANIBAŞIMIZDAKİ CENNET : ESKİ DOĞANBEY KÖYÜ, GELEBEÇ KİLİSESİ VE KARİNA

13 Mayıs 2017, Cumartesi

İNSANLIĞIN ORTAK MİRASLARINDAN : AYDIN ARKEOLOJİ MÜZESİ

6 Mayıs 2017, Cumartesi

KLASİK ARABA TUTKUNLARININ ADRESİ : KEYMUSEUM

29 Nisan 2017, Cumartesi

BALKANLARIN PARİS'İ: BÜKREŞ

23 Nisan 2017, Pazar

TANRIÇA AFRODİT’E ADANMIŞ KENT: AFRODİSİAS

15 Nisan 2017, Cumartesi

EGE’DEKİ KOMŞUMUZ : SİMİ (Sömbeki) ADASI

8 Nisan 2017, Cumartesi

Kapı komşumuz: BATUM

1 Nisan 2017, Cumartesi

GÖKYÜZÜNE ASILI YER : METEORA

25 Mart 2017, Cumartesi

STALİN’İN DOĞDUĞU KENT : GORİ

18 Mart 2017, Cumartesi

GAZİANTEP’İN İNCİSİ : ZEUGMA MOZAİK MÜZESİ

11 Mart 2017, Cumartesi

KURA NEHRİ’NİN BEŞİĞİ : TİFLİS

4 Mart 2017, Cumartesi