Takip Et

SON DAKİKA

Utku Güngör

Türkçenin Gücü

26 Temmuz 2014, Cumartesi

     

Konfüçyüs: Önce sözler karışır, sonra kavramlar karışır sonra da işler karışır.

Binlerce yıl önce söylenen ve söylenmeye devam eden şarkının adıdır Türkçe. Yeryüzünün kültürel zenginliğidir Türkçe. Türkçe etkileşime açık bir dildir. Temasta bulunduğu birçok dilden kelime aldığı gibi birçok dile de kelime vermiştir. Rusçada 'bayram, ağa, bulgur, kurt kazan, börek, basma gibi Türkçe kökenli pek çok kelime bulunmaktadır. Yine Almancadaki Türkçe kökenli birkaç sözcüğe dolmusch 'dolmuş', Joghurt 'yoğurt' kelimeleri örnek verilebilir. Türkçe, Almanca'ya 166 kelime verirken 105 kelimeyi Almancadan almıştır. Fransızcadan ise 5540 kelime alınmıştır. En fazla kelime verdiğimiz dil Sırpçadır. Sırpçaya 8742 sözcük verilmiştir.

Türkçe söz varlığı olarak dünyanın en zengin dillerinden biridir. Türk Dil Kurumu’nun hazırlamış olduğu sözlükteki sözcük sayısı sadece kelimelerle 122 bin’dir. Bu sayı deyim ve atasözlerimiz ile 617 bin olmaktadır. Türkçe eklemeli bir dil olduğu için gelişmeye yeni kelimeler türetmeye uygun bir dildir. Ülkemize gelen birçok yabancı dilbilimci de Türkçenin gücünü kabul etmektedir. O dilbilimcilerden biri olan Katharine Brannig; "Beni Türk diline çeken pek çok şey var. Dil bilimsel açıdan cazip tarafı eklemeli bir dil olmasıdır. Uzun bir kömür trenine eklenen yük vagonları gibi bir sözcüğe pek çok sayıda son ek getirebiliyorsunuz. Bir cümle uzunluğunda tek sözcüğe dayanan cümleler kurmak da mümkün" diyerek Türkçeye olan hayranlığını gizleyememiştir.

Köklü ve zengin bir dil olan Türkçemizi kullanırken gereken önemi göstermediğimiz için çeşitli sorunlar ile karşılaşıyoruz. Türkçe bilincine sahip olmayan, dili kurallarını hiçe sayan kişilerin sayıları gün geçtikçe artış göstermektedir. Anayasa'nın 'Devletin dili Türkçedir' hükmüne rağmen yabancı dil teşvik ediliyor, yabancı dillerden kelime aktarımına her türlü kolaylık sağlanıyor. Böyle bir durumda 'dil sorunu' çıkması son derece normaldir. Bu kanayan yaraya bir nebze olsun merhem olmak bizim vatandaşlık görevimizdir. Halkımızı bilinçlendirmek için buradan yapılan yanlışları ve olması gerekeni TDK’nin imlâ kılavuzuna dayanarak açıklamaya çalışacağız.

"Kurum, kurulu, kurul, iş yeri adlarına gelen ekler kesme imi ile ayrılmaz" (TDK YAZIM KILAVUZU ANKARA 2012,39 S. TÜRK Dil KURUMU YAYINLARI)

Sultanhisar'da geçenlerde gördüğüm bir tanıtıda şöyle yazıyordu: "Sultanhisar Halk Eğitim Müdürlüğü'nce gerçekleştirilen yüzme kursları kayıtları başladı." Burada verdiğim kurallara göre kurum adı olan Halk Eğitim Müdürlüğü ek alırsa kesme imi ile ayrılmaz. Doğrusu şu olmalıydı: “Halk Eğitim Müdürlüğünce” Bu kurala uyanlar da var tabi T.C. Aydın Büyükşehir Belediyesine bağlı halka ücretsiz eğitim veren Çocuk Kültür Merkezindeki panoda şöyle yazıyordu: "Çocuk Kültür Merkezinde Bu Ay" bakınız burada kesme imi ile ayrılmamış doğrusu da budur.

Hayatımızın her anında Türkçeyi yaşayıp yaşatmak ve bunu gelecek kuşaklara aktarmak için evimizde mutlaka bir yazım kılavuzu bulunduralım, Türkçenin ses bayrağını gelin hep birlikte dalgalandıralım. 



Yazarın Tüm Yazıları

Kelimelerin geçmişi 6

24 Nisan 2016, Pazar

Kelimelerin Geçmişi 5

24 Ekim 2015, Cumartesi

Kelimelerin Geçmişi 4

31 Ağustos 2015, Pazartesi

Kelimelerin Geçmişi-3

24 Ağustos 2015, Pazartesi

Kelimelerin Geçmişi 2

11 Temmuz 2015, Cumartesi

Kelimelerin Geçmişi-1

3 Haziran 2015, Çarşamba

Bitişik mi, Yoksa Ayrı mı?

25 Mayıs 2015, Pazartesi

Türkçem Benim Ses Bayrağım

2 Şubat 2015, Pazartesi

Yükselen grafik: Aydınspor 1923

4 Kasım 2014, Salı

Amatör futbolun kalbi tekliyor

14 Ekim 2014, Salı

Sultanhisarpor - Çeştepe maçından...

1 Ekim 2014, Çarşamba

Trabzon için kazanma vakti

27 Eylül 2014, Cumartesi

Türkçenin zenginliği deyimlerimizin oluşumu

15 Eylül 2014, Pazartesi

Nazilli'den güzel başlangıç

1 Eylül 2014, Pazartesi

Süper Lig Tahminlerim

30 Ağustos 2014, Cumartesi

Düzeltme İmi Üzerine Bir Yazı (^)

29 Ağustos 2014, Cuma

Türkçenin zenginliği deyimlerimiz ve atasözlerimizin öyküsü

21 Ağustos 2014, Perşembe

Premier Lig kaldığı yerden

20 Ağustos 2014, Çarşamba

Güle güle güzel insan

16 Ağustos 2014, Cumartesi

Talihsiz Kura

14 Ağustos 2014, Perşembe

Diller Ölür Mü?

8 Ağustos 2014, Cuma

Fenerbahçe'nin şansı

6 Ağustos 2014, Çarşamba

Tek dil, tek kılavuz

2 Ağustos 2014, Cumartesi

Futbol aşktır

1 Ağustos 2014, Cuma

Türkçenin Gücü

26 Temmuz 2014, Cumartesi

Yeni gözde Bruma

23 Temmuz 2014, Çarşamba

Transfer fısıltıları

18 Temmuz 2014, Cuma

Alman Akımı (Ekol)

16 Temmuz 2014, Çarşamba

Yeni Galatasaray

15 Temmuz 2014, Salı