
KIRIK CAMLAR TEORİSİ
17 Temmuz 2019, ÇarşambaTweet |
Bir sokakta çöp varsa oraya herkes çöp atar. Eğer sokaklar tertemizse en pis insan bile çöp atmaya çekinir. Bu örnek insan davranışları için de geçerlidir. Eğer kötü diye tabir ettiğimiz bir çevrede büyüdüysek büyük ihtimalle o topluma adapte olacak, onlardan biri olacağız. Ancak erdemin, dürüstlüğün içinde büyüdüysek biz de onlardan biri olacağız.
Konuyu çok dağıtmadan bu hafta size ‘Kırık Camlar Teorisi’nden bahsedeceğim. Teorinin nereden geldiğinden bahsedecek olursak:
“Kırık Camlar teorisi ABD’li suç psikologu Philip Zimbardo’nun 1969 yılında yaptığı bir çalışmadan esinlenerek geliştirilmiştir. Teori ilk olarak 1982 yılında sosyal bilimci olan James Q. Wilson ve George L. Kelling tarafından The Atlantic dergisinde “Broken Windows” başlıklı yazıda kaleme alındı.
BİR KIRIK CAM BİR BİNAYI YOK EDER
Philip Zimbardo 1969 yılında suç oranının yüksek olduğu Bronx’a ve yaşam standartları yüksek olan Palo Alto’ya 1959 model araba bıraktı. Bronx’a bırakılan araba kısa süre içerisinde çevrede yaşayanlar tarafından yağmalanarak kullanılamaz hale getirildi. Palo Alto’ya bırakılan arabaya ise uzun süre çevre halkı tarafından zarar verilmedi. 1 hafta sonra Zimbardo ve öğrencileri Palo Alto’ya bıraktıkları arabanın camını kırarak arabaya ilk zararı verdiler. Zimbardo ve öğrencileri arabanın camını kırdıktan kısa süre sonra çevrede yaşayan insanlar da arabaya zarar vererek yağmalamaya başladı. Dakikalar içerisinde Palo Alto’da bulunan araba da kullanılamaz hale getirildi.
Zimbardo’nun deneyi gösteriyor ki insanların arabaya zarar vermesi için arabada oluşan küçük bir tahribat yeterli oluyordu.
Wilson ve Kelling, Zimbardonun deneyinden yola çıkarak 1982 yılında Kırık Camlar (Broken Windows) teorisini geliştirdi. Teoriye göre bir binada/bölgede bir cam kırılırsa diğer bütün camların kırılmasının önü açılır. Çünkü insanlar binanın/bölgenin bir otorite tarafından önemsenmediğini düşünür ve vandalizm göstermeye başlar. Bu durum bir süre sonra yapının bulunduğu bölgede suç oranlarının artmasına da sebep olur. Yaşanan küçük bir değişim bir süre sonra bütün bölgenin geleceğini etkileyebilmektedir. Kırık Camlar Teorisini kısaca özetlersek, bir cam kırığı bütün yapının yok olmasına yol açar.” (Kaynak: Brand New Game Turkey)
Teoriyi değerlendirecek olursak aslında farklı şekilde gündelik hayatta karşımıza birçok örnek çıkmaktadır. Kirli sokaklara çöp atmaktan çekinmezken temiz sokaklarda çöp kutusu aramaktan helak oluruz; içinde bulunduğumuz ortamda birinin motivasyonu düşerse grubun diğer üyelerinin de motivasyonu düşer; Avrupa’da otomobiller yaya geçitlerinde yayalara öncelik verirken ülkemizde araç sahiplerinin geçitlere park edebilecek öz güvene sahip olabilmeleri gibi gibi…
Fakat her ne olursa olsun çevremize adapta olmayı değil içinde bulunduğumuz topluma bir şeyleri katmayı, onu güzelleştirmeyi ve dürüstlükten vazgeçmemeliyiz.
Hepinize mutlu günler sevgili Denge okurları.
• HAYAT KURTARAN 14 KURAL
• "bana bir şey olmaz" demeyin
• AYDIN ŞEHİTLER ANITI
• MENEMEN OLAYI
• YOLUNUZ AYDIN’A DÜŞMELİ
• SEVGİLİLER GÜNÜ’NÜN TARİHİ
• KARA 2020
• Black Mirror - Kara Ayna
• KIZLARHİSARI EFSANESİ
• Atiye ile Tekrar Gündeme Gelen Göbeklitepe
• Herkesin Zengin Olduğu Ütopik Dünya Düzenine Dair Düşündürücü Bir Yazı
• AYDIN’A GELECEKLER İÇİN MÜTHİŞ LEZZETLER
• KAHVE NASIL BULUNDU?
• Teslim Olma Anlamı Taşıyan Beyaz Bayrağın Tarihi Nereye Dayanıyor?
• BUNLARI BİLİYOR MUSUNUZ? (3)
• Mutfaktan Aydın kokuları geliyor
• Nefret dolu ayrımcılık
• Aydın’ın en eski camisi: Ahmet Gazi Camii
• KİLİTLİ KAPI
• YENİ HAYATIMA MERHABA
• Güzel Ülkemiz Hakkında Bunları Biliyor Muyuz? (2)
• Güzel Ülkemiz Hakkında Bunları Biliyor Muyuz? (1)
• Başarı, aslında sandığımız kadar masum bir şey olmayabilir mi?
• KIRIK CAMLAR TEORİSİ
• TEMMUZ VE AĞUSTOS AYLARININ HİKAYESİ
• Duvara Asılı Hatıralar
• Gözler kalbin aynası mıdır?
• Nerede o eski Ramazanlar?
• Ruhsal açlık mı var?
• VAY BAŞIMA GELENLER
• AYDIN’IN KAHRAMANLARI DEMİRCİ MEHMET EFE (1883-1959)
• İLK CEMRE HAVAYA DÜŞTÜ
• TELEFON NASIL İCAT EDİLDİ?
• ARAP KIZI NEDEN CAMDAN BAKIYOR?
• Zaman Neden Yaşla Hızlanıyor?
• Hayatta en önemli görevimiz onurlu olmak
• Umut dolu başlangıçlara
• LÜTFEN BUNU YAPMAYIN!
• ATATÜRK’ÜN ÖĞRETMENE VERDİĞİ DEĞER
• VE VİCDANLARIN ISINMA VAKTİ KIŞ GELDİ…
• Tarihler yine 10 Kasım
• BUGÜN BİR İYİLİK YAP
• ASIL SİZ HAKKINIZI HELAL EDİN
• Başarısızlık Duygusunun İnsana Kazandırdığı Şeyler
• DEĞERİNİ BİLMEK GEREKİR HAYATIN
• MENDİREZ
• MUTLULUK
• BİR KAP SU BİR KAP YEMEK
• Zeus Mağarası efsanesi
• Nemrut Dağı Hakkında Öğrendiğinizde Sizi Şaşırtacak Bilgiler
• HAYALLER VE GERÇEKLER
• HAYIRLI RAMAZANLAR :)
• Atatürk’ü Sevmek Ülkemizi Sevmektir
• ENGELLİ OLMAK ENGEL DEĞİLDİR...
• MEDUSA EFSANESİ...
• BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ? (2)
• HAYATI ERTELEMEYİN
• HİDAYET SAYIN VE ŞÜKRAN GÜNGÖR
• ÇINARLAR YALNIZ BIRAKILMAMALI
• EL ALEM NE DER ?
• BİR FİNCAN KAHVENİN KIRK YIL HATIRI VARDIR
• GÜVEN
• BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ?
• ZAMANIN GÖLGESİ
• DİKKAT KIRILIR
• 5 DAKİKA DAHA
• YAŞAR USTA'YI ARAMAK, MAHMUT HOCA'YI ÖZLEMEK..
• ADIMIZ GENÇ
• Asla umutsuz olma