Aydın’ın İncirliova ilçesinde kurulan cuma pazarı, hem yıllar sonra memleketine dönen girişimcileri hem de tarımdaki zorluklarla boğuşan çiftçileri bir araya getiriyor. Pazar tezgâhlarında el emeği ürünlerinden taze sebzeye, kar helvasından boncuk barbun fasulyeye kadar geniş bir yelpazede ürünler sunulurken, üreticiler artan maliyetler ve düşük alım fiyatları nedeniyle geçim sıkıntısı yaşıyor.
ALMANYA’DAN TÜRKİYE’YE UZANAN GİRİŞİM
Serdar Gezgin, 50 yıl Almanya'da yaşadıktan sonra Türkiye’ye, memleketi Aydın’a geri döndü. İncirliova’da cuma günleri kurulan pazarda hem geleneksel kar helvası satan Gezgin, aperatif dükkanı da açacağını belirterek, "Burada farklı bir sistemle, franchise mantığında bir tost dükkanı açtık. Müşteri istediği malzemeleri seçiyor; sucuk, kavurma, peynir, sebzeler... Hepsini tost olarak hazırlayıp sunuyoruz" dedi.
Almanya’dan döndüğünü ve artık vatan hasretiyle burada yaşamak istediğini belirten Gezgin, ailesinin büyük kısmının Aydın ve çevresinde yaşadığını ifade etti.
EL EMEKLERİYLE HAYATA TUTUNUYOR
Pazardaki tezgâhlardan birinde kendi elleriyle ördüğü bebek yelekleri, patikler ve yazmalar satan yaşlı bir kadın, ürünlerini 100-450 TL arasında değişen fiyatlarla sunduğunu belirtti. Kendi yaptığı tarhana, gibi ürünleri de tezgâha getirerek ev ekonomisine katkı sağladığını söyledi.
İNCİR ÜRETİCİLERİNİN ORTAK SORUNU: TÜCCAR VE BEKÇİ MALİYETLERİ
Çiftçiler kendi ürettikleri ürünü kendileri toplayarak, satmadıkları takdirde zarar ettiklerini belirtti. İncir bekçilerine sezonluk 100-130 bin TL civarında ödeme yapıldığını söyleyen üreticiler, aynı zamanda işçilik, sepetçilik, kurutma işlemlerinin de ciddi masraflar doğurduğunu ifade ediyor.
BONCUK BARBUN TEZGAHLARDA
1972’den beri fasulye üretimi yapan bir üretici, özellikle “boncuk barbun” türüyle dikkat çekiyor. Ürettikleri ürünleri hem İncirliova pazarı hem de Tire pazarı gibi açık pazarlarda sattıklarını belirten üretici, "Kendimiz üretiyoruz, kendimiz satıyoruz. Aracı yok bizde. Bu şekilde para kazanıyoruz ama işçilik tutsan zarar edersin" dedi.
ÇİFTÇİLİĞİ BIRAKANLAR ARTIYOR
Geçen yıl tarımı bırakan bir çiftçi, “Mazot pahalı, su yok, gübre el yakıyor. Emekli maaşıyla idare ediyoruz artık” dedi.
60 dönüm pamuk eken bir üretici ise "Yeraltı suları bitti. Pamuktan zararımız büyük. Şu anda çiftçi kara kara düşünüyor" ifadelerini kullandı.