Aydın Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi Konferans Salonu’nda, İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 2025 yılı “Aile Yılı” kapsamında düzenlenen Değişen Dünyada Yaşlılık konulu panelde konuşan Prof. Dr. Didem Evci Kiraz, iklim değişikliğinin yaşlılar üzerindeki yıkıcı etkilerine dikkat çekti.
Kiraz, iklim krizinin artık hayatın tam ortasında olduğunu vurgulayarak şunları söyledi:
“Yıllardır ‘en sıcak yıl’ rekorları kırılıyor. 2025 de en sıcak yıl olabilir. Paris Anlaşması’nda 1,5 derece kritik sınır denmişti, şu anda 1,55’teyiz. Bu durum, yaşamın sona erebileceği eşiklere çok yaklaştığımız anlamına geliyor. Aydın’da yaz aylarında araç termometrelerinde 53 dereceyi görüyoruz, 2 derece daha artarsa 55 derece olacak. Bu, insan vücudunun dayanamayacağı sıcaklıklar demek.”
Prof. Dr. Kiraz, NASA ve Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün yayımladığı haritalara atıf yaparak Türkiye’nin tamamının kuraklık riski altında olduğunu söyledi ve su kaynaklarının hızla tükendiğine işaret etti.
“Türkiye haritasında neredeyse hiç mavi alan yok. Bu, yüzey ve yeraltı sularının azaldığı anlamına geliyor. Dünya Sağlık Örgütü 2030–2050 yılları arasında iklim değişikliğine bağlı ölümlerin artacağını, her yıl 250 bin fazladan ölüm olabileceğini öngörüyor. Bunun 38 bini sıcak nedeniyle yaşlılardan olacak.”
Kiraz, yaşlı nüfusun artmasıyla birlikte sağlık sisteminin ciddi yük altında kalacağını belirterek, yalnız yaşayan yaşlıların ev koşullarının da büyük risk taşıdığını dile getirdi:
“Aydın’ın en zengin insanı bile 450 metrekare evde yalnız yaşıyor ama yanında su verecek biri yok. Şişe suyu almayı bile uygulamadan sipariş etmesi gerekiyor, peki o telefonu nasıl kullanacak? Teknoloji var ama yaşlılarımızın bu teknolojiyi kullanma kapasitesi yok.”
İklim değişikliğinin sadece sağlık değil sosyal yaşam koşullarını da tehdit ettiğini belirten Kiraz, çözüm için bütüncül bir yaklaşım gerektiğini ifade etti:
“Eğer hiçbir şey yapmazsak ben bir halk sağlığı uzmanı olarak sadece ölenleri sayabilirim. Ama ben ölenleri saymak istemiyorum, korumak istiyorum. Bunun için belediyelerden kolluk kuvvetlerine, sosyal hizmetlerden sağlık sistemine kadar herkesin ortak çalışması gerekiyor. Aydın’da 2016’da önerdiğimiz iklim değişikliğine yönelik erken uyarı sistemi hâlâ kurulmadı. Çok basit, yapılabilir. Yaparsak hayat kurtarırız.”
Prof. Dr. Kiraz, panelin sonunda, gelecekte yaşanacak sağlık krizlerini önlemenin mümkün olduğunu vurgulayarak sözlerini şöyle tamamladı:
“Sıcaklık artışları nedeniyle yaşlılarımızın ani ölümlerine tanık olmamak için bugünden önlem almalıyız. Gölgelikli kaldırımlar, klimalı duraklar, mahalle çeşmeleri gibi küçük önlemler bile hayat kurtarabilir. Sağlık, su ve barınma hakkını güvence altına almadan hiçbir projeden söz edemeyiz.” (SELİME AYDEMİR)
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.