Takip Et

SON DAKİKA

Utku Güngör

Düzeltme İmi Üzerine Bir Yazı (^)

29 Ağustos 2014, Cuma

     

“Düzeltme imi (şapka) kaldırıldı” tarzında şehir efsanesi gibi yalan yanlış bilgiler, son zamanlarda yine gün yüzüne çıkarıldı. Türk Dil Kurumu (TDK) hiçbir zaman düzeltme imini kaldırmadı. Yalnız, biraz tasarrufa gitti.

Düzeltme İmini Niçin Kullanırız?

Karışabilecek sözcükleri birbirinden ayırmak için kullanırız:

kar-kâr, hala-hâlâ, âşık-aşık, ama-âma, katil- kâtil, adem-âdem,dahi- dâhi vb. Hatta Müjdat Gezen Cumhuriyet’te “Şapkamı isterim” diye bir yazı yazmıştı. Verdiği örnek herkesi güldüren cinsten şöyle diyor Gezen: “Karım ile kârım birbirine karışıyor.”

Yaygın bir yanlışı ortadan kaldırmak için Yazım Kılavuzu’ndaki kuralı vermek istiyorum. Kural şöyle diyor; Arapça, Farsça kökenli sözcüklerde /k/, /g/ ünsüzlerinden sonra gelen /a/ ve /u/ ünlüleri üzerlerine düzeltme imi konulacağı (dükkân, kâğıt, kâfir, rüzgâr Elâzığ) Eskiden /L/ ünsüzünden sonra da düzeltme imi kullanıyorduk ama o kural artık değişti: Arapça, Farsça ve Batı kaynaklı sözcüklerde /l/ ünsüzünden sonra gelen /a/ ve /u/ ünlüleri üzerine düzeltme imi konmaz: lakin, selam, üslup, klasik, lastik, plan, lale, plaj.

Sonuç olarak, Atatürk’ün kurduğu Türk Dil Kurumu, Yazım Kılavuzu’ndan “şapka” denilen düzeltme imini hiçbir zaman kaldırmadı.



Yazarın Tüm Yazıları

Kelimelerin geçmişi 6

24 Nisan 2016, Pazar

Kelimelerin Geçmişi 5

24 Ekim 2015, Cumartesi

Kelimelerin Geçmişi 4

31 Ağustos 2015, Pazartesi

Kelimelerin Geçmişi-3

24 Ağustos 2015, Pazartesi

Kelimelerin Geçmişi 2

11 Temmuz 2015, Cumartesi

Kelimelerin Geçmişi-1

3 Haziran 2015, Çarşamba

Bitişik mi, Yoksa Ayrı mı?

25 Mayıs 2015, Pazartesi

Türkçem Benim Ses Bayrağım

2 Şubat 2015, Pazartesi

Yükselen grafik: Aydınspor 1923

4 Kasım 2014, Salı

Amatör futbolun kalbi tekliyor

14 Ekim 2014, Salı

Sultanhisarpor - Çeştepe maçından...

1 Ekim 2014, Çarşamba

Trabzon için kazanma vakti

27 Eylül 2014, Cumartesi

Türkçenin zenginliği deyimlerimizin oluşumu

15 Eylül 2014, Pazartesi

Nazilli'den güzel başlangıç

1 Eylül 2014, Pazartesi

Süper Lig Tahminlerim

30 Ağustos 2014, Cumartesi

Düzeltme İmi Üzerine Bir Yazı (^)

29 Ağustos 2014, Cuma

Türkçenin zenginliği deyimlerimiz ve atasözlerimizin öyküsü

21 Ağustos 2014, Perşembe

Premier Lig kaldığı yerden

20 Ağustos 2014, Çarşamba

Güle güle güzel insan

16 Ağustos 2014, Cumartesi

Talihsiz Kura

14 Ağustos 2014, Perşembe

Diller Ölür Mü?

8 Ağustos 2014, Cuma

Fenerbahçe'nin şansı

6 Ağustos 2014, Çarşamba

Tek dil, tek kılavuz

2 Ağustos 2014, Cumartesi

Futbol aşktır

1 Ağustos 2014, Cuma

Türkçenin Gücü

26 Temmuz 2014, Cumartesi

Yeni gözde Bruma

23 Temmuz 2014, Çarşamba

Transfer fısıltıları

18 Temmuz 2014, Cuma

Alman Akımı (Ekol)

16 Temmuz 2014, Çarşamba

Yeni Galatasaray

15 Temmuz 2014, Salı