Kelimelerin Geçmişi 5
24 Ekim 2015, CumartesiTweet |
Kelimelerin Geçmişi - 5
Kelimelerin geçmişi yazımıza kaldığımız yerden devam ediyoruz.
Polemik: Antik Yunan’da “savaşçı” anlamındaki “Polemikos” sıfatı, “Polemik” kelimesinin ilkeli haliymiş. Savaşmaya yetenekliler Polemikos’muş.
Baro: Fransızca “Barreau” sözcüğünden gelip “demir parmaklık” anlamındaymış. Mahkemede avukatları hakimden ayıran bariyerlere derlermiş.
Paraşüt: Eskiden yanan binalardan düşenleri kurtarma aracıymış. Parachute olarak “para”: karşı” ,”chute”: düşüş olup düşmekten koruyan demekmiş.
Akademi: İlk anlamıyla Platon’un kurduğu felsefe okuluymuş. “Academia” mitolojik kahraman Akademos’un bahçesinde kurulduğundan bu adı almış.
Caka Satmak: Bu deyimdeki “caka” İtalyanca ceket anlamındaki “Giacca”nın okunuşuyla gelmiş. Argolaştırıp hava/ gösteriş yapmak olarak kullanmışız.
Sağanak: Moğolca “Siyurga(kar fırtınası)” kökenliymiş. Zaten “Sig” sis demekmiş. Japoncada Sinkurai, sonbaharda aniden bastıran yağmurmuş.
Darısı Başına: Türk geleneğine göre geline, eve gelince avluda para, şeker, buğday, darı vb. saçı serpilir. Gelinin başına atılan bu saçıyı düğüne katılanlar ve özellikle çocuklar kapışır. Buradaki para serveti, şeker ağız tadı, buğday ve darı da nimeti simgeler. Saçı olarak para ve şeker bulamayanlar ve gerçekten fakir olanlar, yalnızca darı serperlermiş. Bu deyim de bu adetin yadigarıdır. "darısı başına" demek, "senin başına evlilik saçısı saçılsın, sen de mutlu ol" anlamı taşır.
Hipodrom: Yunanca “at” anlamındaki Hippos sözcüğünden evrilmiştir. At meydanı anlamına gelir.
Çeyrek: Farsça cihar (dört) ve yek(bir) sözcüklerinden hareketle cihariyek, yani dörtte bir anlamında dilimize girmiştir.
Eşkal: Çok karıştırılan bir kelime eşgal mi eşkal mi? Doğrusu eşkaldir. Çünkü bu kelime Arapça olup şeklin çoğuludur.
İcat: Arapçada var olma ortaya çıkma anlamındaki vücut sözcüğünden türetilmiştir.
Türkçeyle kalın.