Takip Et

SON DAKİKA

Prof. Dr. Nefati KIYLIOĞLU

Kapı - Duvar

28 Aralık 2013, Cumartesi

     

Etrafınıza bir bakın! Pek çok yerde çitler ya da duvarlar ile bunların diğer yanına geçmeye yarayan kapılar bulacaksınız. Bakımlı ve güzel görünen bahçelerin bu çitler içinde yer aldığını, moloz - çöp yığınlarının ise herkese açık olan yerlerde olduğunu göreceksiniz. Neden?

Gündüzleri gezdiğiniz, alış - veriş yaptığınız şehir sokakları için "-aman dikkat, geceleri o bölgeye gitmek tekin değildir" uyarıları kulağınıza gelecek. Aaa! Nasıl ve Nerede?

Bize bu ay almamız gereken ek ödemeler yapılmadı, görevli mutemet işe gelmiyormuş denecek! Kim? Ne zamandan beri?

İyi de kapının - duvarın, bahçelerin - sokakların ya da memurun nasıl bir ilişkisi var? Hatta tüm bunların sağlık ile ilişkisi ne?

Başlayalım.

Duvar ve kapı yapısı daha önceleri bizim "tek göz eve" benzettiğimiz hücrenin olmaz ise olmaz yapılarıdır. Hücre içi yapıların işlerini düzgün yapabilmesi için iç ortamın huzur - sükun ve rahatlığının yani iyi çalışma ortamının olması ve sürmesi gerekir. Bu nedenle duvar ve kapı bulunur. Sadece gerekli olan, sadece ihtiyaç olan maddeler girer. O yüzden bahçe içleri bakımlı ve güzel görünür. O yüzden herkese açık alanlara moloz - çöp atılır.

Tek göz hücreler birleşip mahalle haline geldiğinde yani kalp, karaciğer ya da beyin olduklarında işlerini daha farklı bir boyuta taşırlar. Hücreler hem kendi canlılıklarını sürdürürlerken, hem de vücudun bir parçası olarak farklı bir işlev yaparlar. Kalp kan pompalar, karaciğer vücut için gerekli proteinleri üretirken, bir çok yıkım işlemini yapar ve vücuttan atar. Bu yapıların içinde gezinen ve onları hem içeriden gelen (kansere dönüşme - hastalanarak ölme) ve hem de dışarından gelen (mikroplar ile istila edilme) etkilere karşı koruyan "savunma hücreleri" bulunur. Bu hücreler olmaz ise hastalık olur. Bu hücreler günlük yaşantımızda görevli denetçilere - sivil ya da üniformalı polislere benzer. Denetimi geceleri yapmaz - yapamaz ise o sokaklara girilemez ya da girilirse sorun yaşanır.

Beyin - omurilik gibi organlar bir sistemi oluştururken, araya - sinirler - kaslar - eklemler girer. Bakınız bir hücrenin canlı kalma mücadelesi birleşen hücreler ve oluşan organlar sonrasında sistemlere döner ve düşünen, karar veren, sorgulayan bir yapı oluşur. Bu yapı da aynı hücrenin kendisi gibi bencildir. "Hep bana, hep bana der". Ancak yaptıkları işler denetlenir ve usulüne uygun olup olmadığı takip edilir ise sorun olmaz. O kişi işe kendi çıkarını diğer çıkarlardan üstün tutamaz!

Vücuttaki denetimin örnekleri nelerdir?

En iyi bilinen "çalışan sistemi denetleyen" vücudun "immün - bağışıklık" hücreleridir. Polis - jandarma - asker gibidir. Kararında çalışmalıdır. Az çalışırsa infeksiyon hastalıkları ve kanser ortaya çıkarken, çok çalıştığında - herkesi zararlı olarak gördüğünde - romatizmal hastalıklar ortaya çıkar. Kendi vücudunu bitirir.

Hormonlar toplumdaki postacılar - kargoculardır. Bunlar da denetime tabidir. En iyi bilinen hormon troid bezinde üretilen hormonlardır. Guatr hastalığında eksik oldukları iyi bilinir. Troid bezinin çalışması beyin tarafından başlatılır. Beyindeki hipotalamus yapısı, hipofiz denen bir başka yapıyı çalıştırır ve bu yapıdan çıkan postacılar troid bezini çalıştırarak hormonların salınmasını sağlarlar. Bu hormonlar vücuttaki tüm hücrelerin çalışmasına etki ettikleri gibi, beyindeki bu merkezlere giderek "yeter artık, benden daha fazla üretme" der! İşte bu denetleme - düzenleme bozulursa hastalık ortaya çıkar. Doktora gidildiğinde ise hormonlara ait rakamlar, bezlere ait görüntüleme bulguları, organdan alınan hücre örneklerine bakılır. Var olan ama görünmeyen sorunlar rakamlara dökülür, hesaplar yapılır, bezin yapısı hatta hücrelerin yapısının fotoğrafı çekilir. Her şey "ayan - beyan" ortaya konur. "Şeffaf" hale gelir.

Kapı ve duvardan oluşan tek hücreye giriş sınırlıdır ama "denetlenir". Hücre organ - doku - organizma katına yükseldiğinde de "doğal bir süreç olarak" bu denetim sistemini genişleterek üzerinde barındırır. Denetimin kaybı "istisnasız" hastalıkla sonuçlanır. Hastalık yaşamı tehdit eder ve hatta bitirir.



Yazarın Tüm Yazıları

Yaşlılık ve sağlıklı yaşam

22 Mart 2014, Cumartesi

Serebellar hemoraji - Beyincik kanaması

15 Mart 2014, Cumartesi

Damar iltihaplanması - Vaskülit

8 Mart 2014, Cumartesi

Behçet Hastalığı

1 Mart 2014, Cumartesi

Beyin ölümü

22 Şubat 2014, Cumartesi

İnsan sağlığı ve bilgi üretimi

15 Şubat 2014, Cumartesi

Apraksi - Hareketin yapılamaması

8 Şubat 2014, Cumartesi

Spinoserebellar ataksi

25 Ocak 2014, Cumartesi

Epilepsi ve cerrahisi

18 Ocak 2014, Cumartesi

Servikal spondilotik myelopati

11 Ocak 2014, Cumartesi

Temporal arteritis

5 Ocak 2014, Pazar

Kapı - Duvar

28 Aralık 2013, Cumartesi

Göz felci (Gözde hareket kaybı)

21 Aralık 2013, Cumartesi

Paraneoplastik sendrom

14 Aralık 2013, Cumartesi

Düşük el (Radiyal sinir felci)

7 Aralık 2013, Cumartesi

Status Epileptikus (Nöbet fırtınası)

30 Kasım 2013, Cumartesi

Beynin sağ ve sol yarısı

23 Kasım 2013, Cumartesi

Beyin tümörü ve nöbet geçirme

16 Kasım 2013, Cumartesi

Progressif Supranükleer paralizi (PSP)

9 Kasım 2013, Cumartesi

Hekimlikte hastalığı tanıma ve zaman

2 Kasım 2013, Cumartesi

Normal basınçlı hidrosefali (Beynin su toplaması)

26 Ekim 2013, Cumartesi

Brakial pleksus yapısı ve etkilenmesi

19 Ekim 2013, Cumartesi

Ben Multipl Skleroz (MS) hastası mıyım?

12 Ekim 2013, Cumartesi

İlaçlar ve vücudumuz

5 Ekim 2013, Cumartesi

Arteriovenözmalformasyon (Damar yumağı)

28 Eylül 2013, Cumartesi

Beyin ve beyin zarlarının iltihaplanması

18 Eylül 2013, Çarşamba

Davranışlar ve sağlığımız

14 Eylül 2013, Cumartesi

Göz hareketleri ve bozuklukları

7 Eylül 2013, Cumartesi

Yürümede bozulma

31 Ağustos 2013, Cumartesi

Dirsekte sinir sıkışması - Kubital Tünel Sendromu

24 Ağustos 2013, Cumartesi

Göz kapağı düşmesi - Blefaroptozis

17 Ağustos 2013, Cumartesi

Siyatik sinir etkilenmesi

3 Ağustos 2013, Cumartesi

Pozisyon değişmesi ile ortaya çıkan baş dönmesi - BPPV

23 Temmuz 2013, Salı

Sıcaklık, ısı ve bedenimiz

20 Temmuz 2013, Cumartesi

Damar sertliği - Ateroskleroz

13 Temmuz 2013, Cumartesi

Uyku ve baş ağrısı

6 Temmuz 2013, Cumartesi

Sinir çalışma bozukluğu - Periferik Nöropati

29 Haziran 2013, Cumartesi

Beyin çalışmasının yetmezliği - Deliryum

22 Haziran 2013, Cumartesi

Yutma bozukluğu - Disfaji

15 Haziran 2013, Cumartesi

Hipokalsemi - Kalsiyum düşüklüğü

7 Haziran 2013, Cuma

Geçici Bellek Kaybı

31 Mayıs 2013, Cuma

Ortostatik hipotansiyon

24 Mayıs 2013, Cuma

Kulak çınlaması - Tinnitus

17 Mayıs 2013, Cuma

Kore - Sydenham koresi

11 Mayıs 2013, Cumartesi

Vitamin B12 ve sinir sistemi

3 Mayıs 2013, Cuma

Doğa, vücudumuz ve enerji dönüşümleri

27 Nisan 2013, Cumartesi

Uykudaki davranış bozuklukları - Parasomniler

20 Nisan 2013, Cumartesi

Amyotrofik Lateral Skleroz - ALS

13 Nisan 2013, Cumartesi

Beynimiz ve yaşlanma

6 Nisan 2013, Cumartesi

Myelopati - Omurilik etkilenmesi 2

30 Mart 2013, Cumartesi

Myelopati - Omurilik etkilenmesi - 1

23 Mart 2013, Cumartesi

Akut distoni - İlaç ile ortaya çıkan kasılma durumu

16 Mart 2013, Cumartesi

Hemifasiyal spazm

9 Mart 2013, Cumartesi

Nefati Kıylıoğlu

2 Mart 2013, Cumartesi

Ağrı - Beş duyunun cezalandırıcısı

23 Şubat 2013, Cumartesi

Demans - Bunama hastalığı

9 Şubat 2013, Cumartesi

Yalancı tümör sendromu (Pseudotumor cerebri)

2 Şubat 2013, Cumartesi

Karotis damarı daralması - Şah damarı darlığı

26 Ocak 2013, Cumartesi

Uykusuzluk - İnsomni

19 Ocak 2013, Cumartesi

Parkinson hastalığı ve cerrahi tedavisi

12 Ocak 2013, Cumartesi

Bel ağrısı

5 Ocak 2013, Cumartesi

Uykuda nefes durması - Horlama (Obstrüktif Uyku Apnesi Sendromu)

28 Aralık 2012, Cuma