Takip Et

SON DAKİKA

Burçin İVREN
[email protected]

Bir İnstagram Eleştirisi: “Gösteriyorum Öyleyse Varım”

1 Şubat 2018, Perşembe

     

Descartes'in ünlü "Düşünüyorum öyleyse varım" sözü, bizler için "Gösteriyorum öyleyse varım"a dönüştü. Artık her birimizin sosyal medya ağlarında sürdürdüğü bir kimliği var. Facebook ve İnstagram gibi sosyal medya ağlarında yaşam bulan; "ekle", "paylaş", "düzenle", "filtrele", "etiketle" gibi butonlarla üzerinde kontrol sahibi olunan ve estetik yönleriyle ön plana çıkarılmış kimlikler. Bu kimlikler, görüntülerle destekleniyor ve görüntüler hata payı taşımayacak kadar bilinçli bir şekilde seçiliyor. Amaç ise kişinin, takipçileri üzerinde kendisiyle ilgili olan algıyı şekillendirmek. Buna "benlik sunumu" yada "izlenim yönetimi" de denilebiliyor.

 

Bu açıdan bakıldığında paylaşılan fotoğraflar, çeşitli anlamlar içeriyor. Bunlar; “çok gezip eğleniyorum, hayat bana güzel”, “kazancım ve hayat standardım işte bu kadar yüksek”, "tek başınayken özgürüm ve böyle çok mutluyum", “bakın bedenim ne kadar çekici”, "giyim tarzım başlı başına modadır zaten", “kocacığımla mutluluğun zirvelerindeyiz", “ben karizmatik adamım, olanaklarım geniş”, "büyük bir aşk yaşıyoruz" vb. gibi vurgulardan oluşuyor. Özet olarak bunlar; kişinin yaşamını, tarzını, tercihlerini ön plana çıkaran ve kişinin nasıl biri olduğu ya da nasıl algılanmak istediği ile ilgili mesajlardan oluşuyor.

 

Ve gündelik hayatın gösterisi, karşılaşılabilecek şu sıradan örnekteki gibi öne geçiyor: Yer bildirimi yapıldığında size prestij kazandıracak güzel bir mekana gitmeyi tercih edersiniz. Siparişlerin yeni geldiği ve birbirinize dönük sohbetin daha başlamadığı bir acelecilik içinde, karede yer alan herkesin aynı anda kendini güzel/yakışıklı bulacağı kadar çok sayıda fotoğraf çekilirsiniz. Seçilen fotoğraf ise çeşitli filtreler uygulanılarak ve üzerinde ışık, kontrast, gölge gibi ayarlamalar yapılarak en kusursuz hale getirilip paylaşılır. Ardından gösterinin ödül dolu ikinci perdesi başlar. Paylaşılan fotoğraf, kimlerden kaç beğeni alacak ve kimler yorum yapacaktır. Herkes görünürde yan yanadır ancak zihinler, sosyal medyadan gelecek bildirimlerde asılı kalmıştır.

 

Arkadaşlarla bir araya gelme eylemi, gösterinin nesnesine dönüşmüştür artık. Bir yerde bulunduğunu göstermek, bulunmanın; buluştuğunu göstermek, buluşmanın; eğlendiğini göstermek, eğlenmenin önüne geçmiş ve böylesi daha çok haz verir hale gelmiştir.

 

Öte yandan bizler başkalarının gösterisinin tanığıyız da. İnsanlar, ünlüsünden ünsüzüne kadar "Gösteri Toplumu"nun birer üyesi gibi davranıyor. Diğerlerinin yaşam zenginliği ile kendininkini kıyaslayıp, güzel yaşadığını kanıtlamak için daha çok görüntü paylaşması gerekiyormuş gibi hissediyor. Bu ise daha daha çok mekan, daha çok kıyafet, daha çok eğlence ve kısaca boş zamanın daha çok tüketim odaklı değerlendirilmesi demek. Göstermek için tüketmek, tüketirken göstermek ve bunun karşılığında ise beğenilmek. İşte bu, herkesi davetkar bir şekilde kendine çağıran büyü.

 

İnsanlar, bu şekilde fark edilmek istiyor. Birikmiyor bir şey. Yanıyor, parlıyor, beğenilmekten başı dönüyor, sönüyor ve hemencecik yenisi yaratılıyor. Tıpkı İnstagram hikayeleri gibi. Anlık ve uçucu. Dilimizde yer eden “hikaye yazmak, hikaye anlatmak”; İnstagram'ın bize deneyimlettiği şekilde “hikaye eklemek, hikaye izlemek” yönünde çeşitlendi. "Anlatı"nın yerini "görüntü" aldı. Artık insanın insanla karşılaşması değil, imajların imajlarla karşılaşması söz konusu. Ve bir yığıntı olarak imajlar, imaj egemen dünyanın varlığa dair tek kanıtı... 



Yazarın Tüm Yazıları

Eylül

14 Eylül 2020, Pazartesi

Yapamama Olanağı İçin Zaman Tanımak

10 Şubat 2020, Pazartesi

Tanıdık bir tat ve uğrak bir mekan olarak hüzün

29 Mayıs 2019, Çarşamba

İnsan İnsanın Tesadüfüdür

26 Şubat 2019, Salı

Geceye Övgü

26 Ocak 2019, Cumartesi

Bir Sıkıntının Eşiğinde: “Martı Jonathan Livingston”

26 Ekim 2018, Cuma

Yenilik

14 Eylül 2018, Cuma

Aşkı da beklemeliyiz mevsimler gibi

2 Ağustos 2018, Perşembe

İnsan İnsana Ne Bırakabilir Sözden Başka?

11 Mayıs 2018, Cuma

Mavi Bir Dalganın Ucunda

20 Nisan 2018, Cuma

Yakınlık Kurma Cesareti

12 Mart 2018, Pazartesi

Mutsuzluk Üzerine

14 Şubat 2018, Çarşamba

Bir İnstagram Eleştirisi: “Gösteriyorum Öyleyse Varım”

1 Şubat 2018, Perşembe

Çocukluk Anısı Olarak Sokaklar

22 Ocak 2018, Pazartesi

Dostluğun Gölge Yanı Olarak Kırgınlık

15 Ocak 2018, Pazartesi

Yalnızlığa Övgü

9 Ocak 2018, Salı

Yeniden Başlamanın İstenci

20 Aralık 2017, Çarşamba